رشته تولید و پرورش گل و گیاهان زینتی چیست؟
رشته تولید و پرورش گل و گیاهان زینتی یکی از تخصصیترین شاخههای کشاورزی است که دانشجویان را با اصول علمی و عملی تولید انواع گلهای بریده، گیاهان آپارتمانی و گیاهان فضای باز آشنا میکند. با توجه به رشد روزافزون صنعت گل و گیاه و اهمیت فضای سبز، گلخانهها و دکوراسیون گیاهی، این رشته از بازار کار گسترده و فرصتهای شغلی پردرآمد برخوردار است.
اهمیت و کاربرد رشته تولید و پرورش گل و گیاهان زینتی
این رشته به دانشجویان میآموزد که چگونه:
گیاهان را به صورت علمی تکثیر، پرورش و نگهداری کنند.
گلخانهها را طراحی، راهاندازی و مدیریت کنند.
نیازهای نوری، آبی و غذایی گیاهان مختلف را تشخیص دهند.
بیماریها، آفات و مشکلات گیاهان را کنترل کنند.
محصولات استاندارد و با کیفیت قابل فروش تولید کنند.
همچنین رشد فروش گل و گیاه در فضای آنلاین و بازار دیجیتال، فرصتهای کارآفرینی و کسب درآمد مستقل را برای علاقهمندان فراهم کرده است.
مهارتهایی که در این رشته آموزش داده میشود
دانشجویان این رشته با مهارتهای عملی زیر آشنا میشوند:
آمادهسازی خاک و بسترهای کشت مناسب برای انواع گیاهان.
طراحی، ساخت و مدیریت گلخانهها و محیطهای کنترلشده رشد گیاه.
تکثیر گیاهان به روشهای قلمه، بذر، خوابانیدن و پیوند.
تیمار پس از برداشت گلها و گیاهان برای حفظ کیفیت و ماندگاری.
آبیاری حرفهای و مدیریت دما، نور و رطوبت محیط.
شناسایی و کنترل آفات و بیماریهای گیاهی.
بستهبندی، بازاریابی و عرضه محصولات گل و گیاه به بازار.
بازار کار و فرصت شغلی
فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در:
گلخانهها و مراکز تولید گیاهان زینتی
فروشگاهها و بازار گل و گیاه
طراحی و مدیریت فضای سبز شهری و خصوصی
کسب و کارهای آنلاین و استارتاپهای گل و گیاه
فعالیت کنند و حتی با کارآفرینی و ایجاد کسب و کار شخصی، درآمد پایدار داشته باشند.
معرفی درسهای تخصصی رشته تولید و پرورش گل و گیاهان زینتی:
۱. باغبانی عمومی
درس باغبانی عمومی پایهایترین بخش رشته است و اصول علمی و عملی باغبانی را به هنرجو آموزش میدهد.
سرفصلهای مهم باغبانی عمومی
شناخت گیاه و فیزیولوژی آن: ریشه، ساقه، برگ، گل و میوه، رشد رویشی و زایشی، نیازهای نوری و دمایی گیاه
خاکشناسی و بسترهای کشت: خاک سبک و سنگین، بسترهای پرورش مانند پیت ماس، پرلیت و کوکوپیت، زهکشی و تهویه خاک
تغذیه گیاه: آشنایی با عناصر غذایی (NPK و ریزمغذیها)، روشهای کوددهی اصولی
آبیاری در باغبانی: زمان، میزان و روش مناسب آبیاری، عوامل کمآبی و پرآبی
تکثیر گیاهان: قلمه، بذر، پیوند و تقسیم بوته
آفات و بیماریهای گیاهی: شناسایی آفات رایج مانند شته، کنه، تریپس، آشنایی با قارچها و باکتریهای بیماریزا، روشهای کنترل بیولوژیک و شیمیایی
نتیجه یادگیری
پس از این درس، هنرجو قادر خواهد بود ساختار گیاه را بشناسد، خاک مناسب را انتخاب کند، گیاهان را تکثیر و آفات و بیماریها را مدیریت نماید.
۲. تولید و پرورش گلهای بریده
گلهای بریده همان گلهایی هستند که بعد از برداشت در دستهگل، تاج گل و گلدانهای خاص استفاده میشوند. این درس برای ورود به بازار فروش گل اهمیت زیادی دارد.
گیاهان مهم
رز، ژربرا، میخک، گلایل، آنتوریوم، لیلیوم
مباحث اصلی درس
آمادهسازی گلخانه: دمای مناسب برای هر نوع گل، نور طبیعی و مصنوعی، تهویه و رطوبت
کاشت و تکثیر: انتخاب بستر مناسب، کشت پیاز، قلمه و نشا، فاصله کاشت استاندارد
مدیریت داشت: کوددهی مرحلهای، کنترل دقیق آفات، تنظیم نوردهی برای افزایش گلدهی
برداشت گلها: بهترین زمان برداشت، تکنیک بریدن برای افزایش عمر گل، استفاده از محلولهای نگهدارنده
بستهبندی و بازار فروش: بستهبندی استاندارد، نگهداری در سردخانه، ارسال به گلفروشیها و بازارهای محلی یا آنلاین
نتیجه یادگیری
هنرجو قادر خواهد بود یک گلخانه کوچک گلهای بریده راهاندازی کرده و تولید حرفهای داشته باشد.
۳. تولید و پرورش گیاهان آپارتمانی
گیاهان آپارتمانی به دلیل زیبایی، تصفیه هوا و کاربرد در دکوراسیون، بازار فروش گستردهای دارند. این درس علاوه بر تولید، به نگهداری و بازار فروش گیاهان نیز میپردازد.
گیاهان مهم
پتوس، فیکوس، سانسوریا، دیفنباخیا، زامیفولیا، فیلودندرون، یوکا، آگلونما
مباحث اصلی درس
تشخیص نیازهای گیاه: نور، آب، خاک؛ گیاهان سایهپسند، نور متوسط و نور زیاد
تکثیر گیاهان آپارتمانی: قلمهزدن، تقسیم ریزوم، کاشت بذر، تکثیر با برگ
آبیاری اصولی: تشخیص زمان مناسب، پیشگیری از پوسیدگی ریشه، استفاده از زهکش مناسب
تعویض گلدان: انتخاب سایز مناسب، زمان تعویض و انتقال گیاه بدون آسیب
کنترل آفات: شته، کنه تارعنکبوتی، شپشک آردآلود؛ سمپاشی اصولی و مبارزه ارگانیک
فروش و بازاریابی: عکاسی حرفهای، بستهبندی و ارسال، فروش آنلاین در اینستاگرام یا فروشگاه اینترنتی
نتیجه یادگیری
هنرجو قادر خواهد بود یک کارگاه تولید گیاه آپارتمانی، گلخانه کوچک یا فروشگاه گیاهان آپارتمانی راهاندازی و مدیریت کند.